Voor wie is dit vak eigenlijk
IT is een verschrikkelijk groot vakgebied. Op de meeste middelbare scholen als de onze krijg je bij het vak IT een voorproefje in IT Development. Het werk van de programmeur zeg maar. De eindtermen lijken op het van Informatica op de Technische Universiteit. Maar zitten onze leerlingen nu te wachten op een korte versie van dat lesprogramma? Iedereen zal zijn hele leven computers blijven gebruiken, prive, tijdens de opleiding en zakelijk. Wat moet ik dan met academische kennis, hobbies op een hoger abstractieniveau?
Ga je iets heel anders studeren?
Maar in het echt: hier leer je iets en daarna ga je gewoon een ander vak doen. Waar je dat stukje computerij als bij-verschijnsel misschien wel heel goed kan gebruiken. Als je op dit pad zit kun je IT ook als bij-vak gebruiken van Economie of Art. Biologie, Psychologie, Marketing. Daar ga ik richtingen voor aanbieden. En daarbij gaan we het zo doen, dat we ook voldoen aan de wensen van de overheid / inspectie, uit het examenprogramma.pdf.
Ga je toch een technische richting in?
Of je gaat toch de tehniek in. Dan wil ik je een sterke start geven waar je echt wat aan hebt in het vervolg van je carrière. Ook dan moet je weten wat je wilt. Laat je verbazen. Alleen al het bestuderen van deze roadmaps zal je wel even kosten. Er kan meer dan je denkt tegenwoordig. Think it over.Wil je meer weten over welke banen momenteel booming zijn (in de V.S. en dat is niet helemaal Nederland) lees dan https://business.linkedin.com/content/dam/me/business/en-us/talent-solutions/emerging-jobs-report/Emerging_Jobs_Report_U.S._FINAL.pdf Het zijn verdorie bijna allemaal IT banen en ze zitten verdacht veel in de hoek van onderstaande carrière roadmaps.
Opdracht
Missie
Je krijgt (individueel) 3 weken om een werkstuk te maken over jezelf, wat je digitale achtergrond is, hoe je ervoor staat en waar je naartoe wilt. Doel: Overtuig je docent ervan dat je keuze voor een roadmap weloverwogen is. Onderstaande vragen helpen je hier alleen maar bij.
Vraag 1. Wie ben ik
Beschrijf je zelf als IT-er. Dat kan zijn een beginner. Een hobbyist. Een hardware-gek. Een gamer. Een harde werker. Een office fan. Een apple fanboy.
Vraag 2. Wat heb ik gedaan, wat kan ik al qua IT?
Geef minstens 3 voorbeelden van je maximale prestatie. Een word werkstuk. Een presentatie. Windows geïnstalleerd. Internet thuis aangesloten. Hardware vervangen. Een video gemonteerd.
Vraag 3. Welke richting kies je en waarom. Wat denk je dat dit inhoudt? Wat verwacht je ervan?
Kies dus 1 van de roadmaps. (Sommigen doen hybride / full stack, maar dat weten ze zelf. Wat denk je dat je gaat doen na deze school, als opleiding of beroep? Hoe past je keuze nu bij je toekomSecst?
Vraag 4. Hoe zelfstandig ben je?
Kun jij zelf deze roadmap aanpakken en uitzoeken? Of heb je iemand nodig die tegen je zegt wat je moet doen?
De ‘default’ roadmaps voor front-end en back-end kan ik als docent nog wel een beetje begeleiden. De andere roadmaps zijn voor mij ook nieuw. Denk je dat ik overal supergoed in ben? Nee, ik kan jullie op het pad sturen maar je moet daar (met het team uit je klas) min of meer zelfstandig aan kunnen werken.
Vraag 5. Wat vinden ze er thuis van?
Keuzes als die waar je nu voor staat zijn nuttig om thuis te bespreken. Soms moet je uitleggen wat je zelf ook nog niet snapt. Daar leer je van. Soms zijn er mensen die weten wat ik bedoel en zij gaan je dan ook helpen. En wie weet doen we zo goede contacten op waar we allemaal wat aan hebben.
Toolset
Je kunt hierbij gebruik maken van de roadmaps zoals ik ze aanbied in het schema hieronder. Als je kiest voor front-end dan geef je een presentatie waarin je laat zien dat je feeling en affiniteit hebt met graphics. Kies je voor back-end dan maak je een Markdown file. Ik verwacht dat je in no-time kunt leren hoe je dat aan de gang krijgt. Zeker met https://stackedit.io/ en vooral als je een google account hebt dan. Het is niet echt met slides, dat klopt. Als je volgende keer een webserver hebt, dan doe je het met Remarkjs.
Randvoorwaarden
Hou er rekening mee dat je voor 22-25 personen presenteert. Het hoeft niet lang, 3 – 6 minuten moet het kunnen. Geen zwetsverhalen! Je krijgt er een cijfer voor. Telt 1x mee in het PTA. De rest van het lesprogramma in de roadmaps bepalen we een beetje samen en ik een beetje meer dan jullie.
front-end | back-end | |
4 havo, 4 vwo | Basis in front- en back-end | Basis in back-end en front-end |
5 havo, 5 vwo | Front-end | Back-end |
6 vwo | ||
Examen Opdracht | Maak-project voor expo / demo | Maak-project voor expo / demo |
Beoordeling
Voor de beoordeling gebruiken we de rubrics die onderaan deze pagina staat.
Roadmaps
Docenten van VO, MBO en HBO kletsen al jaren over hun Holy Grail: doorlopende leerlijnen. Vraag maar aan een random docent. Bij IT gaan we niet praten met Hogeschool Rotterdam, Haagse Hogeschool of TU Delft: de IT-ers hebben al hele goede roadmaps gemaakt uit de praktijk en daar gaan we uit joeken.
We hebben met meer te maken dan alleen die roadmaps en wat jij wilt, want het is essentieel om een set technologie neer te zetten die ook met elkaar samenwerkt. In de tabel hieronder in my dreams schets ik daar wat van. Het open source ecosysteem.
Front-End Developer Roadmap
Bij Front-End hou je je bezig met de gebruikerskant. Hoe ziet het eruit? Werkt het fijn voor de gebruiker? In het basisdeel krijg je te maken met HTML/CSS. Dat moet natuurlijk iedereen kunnen. Maar om je site live te krijgen en de werking van Internet te doorgronden, moet je ook DNS en hosting afvinken. Uit de Front-End roadmap kun je het gedeelte t/m Git als basis beschouwen. De rest van deze roadmap bij de Source.
Ga je verder in Front-End (default) dan kom je op betere toolsets om web app front ends te bouwen. Andere optie voor een vervolg-roadmap in 6VWO zijn: 3D Artist (met Blender) of Visual Artist (met o.a. Processing).
Het kan ook zijn dat we nog e.e.a. meepakken van User Interface Design. . Tekenprogramma’s als MediBangPaint of Krita.
Update: check ook User Interface / Experience Design Roadmap
3D Artist Roadmap
3D art zal gaan draaien om het grote. complexe en langzaam minder gehaat wordende Blender. Er is geen duidelijke roadmap zoals die op roadmap.sh maar ik verwacht dat die er over 2 jaar wel zijn. Intussen kun je wel bladeren in “The Essential Guide to Learning Blender 2.6” uit 2010 op PDFDrive. Gleb van Creative Shrimp staat bekend als autoriteit op het gebied van Blender leren. Blender zelf heeft de Blender Cloud.
Ken je Blender niet? Check de vid.
Blender heeft allerlei tools aan boord waarin je bijv. ook code kwijt kunt. Het is mijn doel om zoveel mogelijk van de eindtermen waar iedere IT-leerling aan moet voldoen op een Blender-manier in te kleuren. Dan kun je dus eerder los in Blender. The future will tell hoe dit gaat uitpakken.
Is een ander pakket als Maya of Cinema4D niet beter? Dat kan. Maar die heb ik niet op een Download knop binnen Linux pakketbeheer. Autodesk gaf eens onderwijslicenties voor al hun 3D stuff maar het lukte niet om de juiste OSX (Apple) versies te downloaden. Zoveel wachtwoorden, accounts en gelazer. Uren mee bezig geweest. Wat een gedoe. Houdoe. Als je een serie features in Blender geleerd hebt in 200 uur, kun je soortgelijke tools ontdekken in andere pakketten in 20 uur. Dus. Zo. En daar komt bij: omdat Blender Open Source is, zul je nooit te maken krijgen met uitknijp-licenties zoals Autodesk in Augustus 2020 als kritiek kreeg van zijn grote gebruikers. Je zult je hele leven lol hebben van Blender, want het gaat nooit meer weg en wordt alleen maar beter.
Toelating tot 3D Artist Roadmap
Toelating tot de 3D Artists Roadmap heb je pas na meerdere Blender projecten waarin je duidelijk groei laat zien. Je komt er echt niet met de 3×45 minuten per week op school. Als je Blender wilt leren, begin je om 15:30 en stop je om 1:23. Op schooldagen. Niet omdat ik dat wil, maar omdat jij niet meer kunt stoppen.
Vervolg richtingen
Industrieel Ontwerp (TU Delft), Architectuur (TU Delft), Animatie of Ruimtelijk Ontwerpen (Willem de Kooning).
Kunstacademie Willem de Kooning werkt met toelating op basis van je portfolio. Je zult 10-15 werkstukken moeten inleveren. Anders nemen ze je niet. Daarom moedigen we je aan (nee niet verplicht) om een portfolio (in English) op te bouwen.
TU Delft heeft een Numerus Fixus op Architecture, Urbanism and Building Sciences.
Visual Artists Roadmap
Deze roadmap is wat breder dan de 3D Roadmap die vooral rond Blender draait. Dat doe je hier ook wel, maar ook Processing en andere, nog door jou te te bepalen tools ga je ontdekken. We zullen ons hopelijk nog laten inspireren door professionals uit mijn netwerk en dat van onze collega’s op school.
- Vector Art (Illustrator: Adobe tutorials, / Creativebloq of met Inkscape)
- Pixel art (Photoshop / Gimp)
- Drawing (Krita)
- Video Editing (Openshot)
Toelating tot de Visual Arts Roadmap
Toelating tot de Visual Arts Roadmap heb je pas na meerdere projecten waarin je duidelijk groei laat zien. Je komt er echt niet met de 3×45 minuten per week op school. Als je dit vak wilt leren, begin je om 15:30 en stop je om 1:23. Op schooldagen. Niet omdat ik dat wil, maar omdat jij niet meer kunt stoppen.
Vervolg richtingen
Vormgeving op de HR geeft keuze uit o.a. Advertising, Audiovisueel ontwerpen, Grafisch ontwerpen en Illustratie. Visual effects & Immersive media (Nederlandse Filmacademie), Image and Media technology (HKU)
Back-End Developer Roadmap
Dit is het oude normaal
Traditioneel is Back-End dominant op vrijwel alle Havo- en VWO- scholen. En in het curriculum. Programmeren, databases in twee soorten en allerlei technologie die je op het PC-platform weinig tegenkomt: command line klojen in de terminal. Als basis die ook de Front-End boys and girls moeten doen kunnen we misschien wel wat stukjes uit deze Roadmap skippen. En dat pakken we dan later nog op. Van de originele Roadmap pakken we het stuk t/m de Relationele Database (dat zal mysql worden, maar je ziet al dat Postgresql eigenlijk beter is. En MongoDB kunnen we voor NoSQL doen, dat zie ik al wel zitten, met Nodetube / Newtube.
Als je doorgaat met Back-End moet je sowieso leren werken met REST API’s want daaruit bestaat het leven van de Back-End guru. Zo praat de ene online service met de ander. Zo kun je de lampen van je Philips Hue aansturen met je eigen knoppen. Zo kun je NS Reisplanner uitlezen en die data anders (via Front-End) presenteren. Je leert hoe je video-media via een CDN (Content Delivery Network) de wereld in kunt jassen zonder zelf een verzameling servers over de hele wereld te beheren. Maar het begint allemaal met webhosting. Dus. Daarmee. Gewoon.
Wil je nu robotica gaan doen?
Dacht je dat een robot niet gewoon een back-end met een REST-API is? Check https://www.programmableweb.com/category/robots/api. Ik heb het ook niet bedacht, dus. Ik bedoel: de rest van de onderwerpen die jullie leuk vinden maar waarvoor nu eenmaal geen vervolgopleiding/beroep is (zoek maar eens op Indeed op robot) die stoppen we in het ‘vrije gedeelte’ van Back-End.
Vervolg Richtingen
Voor de hand liggende vervolg richtingen zitten meer in de reguliere IT hoek. Bij de Hogeschool Rotterdam heb je bijv. ICT Internet of Things, Informatica (dat is hier 99% software) of Technische Informatica (alles met minstens 1 push button)
Game Developer Roadmap
Wat ga je doen?
Game Development doe je eerst met hele simpele python codes en daarna ga je zo gauw mogelijk naar een game engine editor. Met Godot kun je 2D en 3D games maken. Er is de Visual Editor, maar je kunt ook werken in GDScript – een variant op Python – en in C#.
Unreal, Unity?
Wij doen zoals je al snapt de open source game engine Godot. Heb je de boel aan de gang, probeer dan de demo projecten te downloaden en te runnen. Kijk eens naar de code. Denk je dat je dat redt?
Data Science & Machine Learning Roadmap
Data Science
Een richting die je kunt inzetten op allerlei vakgebieden: economie, biologie. Psychologie. Data science is tof als hoofdvak, dan word je data scientist en dat is een modern fris veelgevraagd ($$$) beroep dat bij landbouwtechbedrijf Lely zou kunnen doen. Of bij De Nederlandse Bank. Je kunt ook zeggen: ik ga …. studeren straks en met deze richting in de tas heb ik straks mooi een voorsprong. Dan word je bioloog, psycholoog, marketing expert, verzekeraar met een data science achtergrond. Een essentiële skill set in 2029. En het struikelvak op de uni bij uitstek voorspel ik je. Hou me op de hoogte voor relevante sectoren.
Machine Learning
Artificial Intelligence, zo heette dit toen het nog niet bestond. Nu heet het Machine Learning. Het voedt je youtube-feed. Het controleert de bezoekers van de koopgoot en stations via reclamezuilen. Het biedt jou de juiste advertentie op het juiste moment. De een vindt het een zegen, de ander een hel. Voor een docent is het lekker als je ‘ethiek’ moet opnemen in het lesplan maar je hebt geen idee. Machine Learning * Face Recognition * Racial Bias is al zo erg dat IBM ermee stopte. Sinds wanneer is dat?
Data Science / Machine Learning is een vreselijk moeilijk onderwerp dus we moeten proberen om het zo makkelijk mogelijk voor jou te maken. Dus gebruiken we high-level tools. Dat je niet gelijk de snoeiharde wiskunde of command tricks in hoeft. Dat doe je pas als je er klaar voor bent.
Het boek dat beschikbaar is (we hebben nog geen budget maar dat komt), is er ook voor product managers en andere mensen die niet gelijk de code willen schrijven. En in deel 2, toch de code.
- https://github.com/JsonChao/ML-Roadmap
- https://www.machinelearningisfun.com/get-the-book/
- https://www.archimatetool.com/
Security & Ethical Hacking Roadmap
Dit is ook een onderwerp waar ik zelf te weinig ervaring mee heb maar als je zelfstandig bent kun je wel een eind vooruit. Bronnen als https://sites.psu.edu/frederickwashington/2019/07/15/roadmap-to-become-an-ethical-hacker/ zijn voor ons heel geschikt. Er staan 3 roadmaps op. Dit soort trajecten kost heel veel tijd.
Behalve de tutorials en wat praktische bijkomende opdrachten krijg je ook een belangrijke positie in de security van het IT-lokaal. Als we daar straks een serverfarm hebben (al zijn het oude bakken en RPI’s), wie houdt dan de boel in de gaten? Wie ontwerpt en monitort de honeypot?
Toelating tot Security & Ethical hacking
echnisch is dit een zware richting dus weet waar je aan begint. De echte check is ethisch. Ben je in staat de sweet hot candy die je nu kunt krijgen te negeren en ’the right thing’ te doen? Laat je je niet afleiden van het pad door de verleidingen die macht met zich mee brengt? We gaan nog zien hoe we dit gaan inkleuren.
Crypto Economics
Dit is een richting waar je je handen echt wel vuil moet maken. Geen ‘managers’ opties. Lees https://blockgeeks.com/guides/blockchain-developer/. En https://opensource.com/article/19/4/blockchain-career-developer Na een start met Bitcoin en ‘wat is crypto-economics‘ kom je al gauw op Ethereum. Je moet echt de diepte in.
Omdat het zo moeilijk is, kan het goed zijn dat je met een demo van wat je werkend krijgt al heel blij mag zijn. Jouw taak is dan om aan ons te laten zien hoe het werkt, waarom, wat je ermee kunt. Soort van reisgids door een vreemd land. Denk Indiana Jones, ontdekker van vreemde werelden. Denk niet dat ik je kan helpen, of een ander. Liever iets anders? Dit is het moment.
Profielen en Roadmaps
Niet om je in een hokje te duwen. Niet om je het leven zuur te maken. Wel om je te pushen na te denken over lastige keuzes. Eigenlijk om ook leerlingen te werven die het code-gedoe minder tof vinden en dus nu nog niet in jullie klas zitten. Wat dus pas volgend jaar doorwerkt en waar we nu samen het beste van maken. Welk profiel zit je als je waar vandaan komt? Magisch woord: default (=je standaard). Of: Qualify. Dan moet je me maar overtuigen. Dat kun je, want ik wil dat graag.Natuur & Techniek | Economie & Maatschappij | Natuur & Gezondheid | Cultuur & Maatschappij | |
Front-End | Qualify | Default | Qualify | Default |
3D Artist | Qualify | Qualify | Qualify | Qualify |
Visual Artist | Qualify | Qualify | Qualify | Qualify |
Back-End | Default | Default | Default | Qualify |
Game Dev | Qualify | Qualify | Qualify | Qualify |
Blockchain & Crypto | Qualify | Qualify | Qualify | Qualify |
Data Science & Machine Learning | Qualify | Qualify | Qualify | Qualify |
Presenteren
Twee presentaties van je docent over het presenteren zelf.
Witte Reiger
Deze presentatie is voor beginners op het gebied van powerpoint maken.
Presenteren in de klas
Deze presentatie gaat over alles behalve de powerpoint zelf.
Beoordeling / Rubrics
Doelstelling: overtuig je docent ervan dat de keuze voor een roadmap weloverwogen is
2 | 4 | 6 | 8 | 10 | |
Doel: keuze | De keuze is onduidelijk | Er is gekozen | Er is gekozen | Gekozen uit enkele alternatieven | Diepgaand onderzoek verricht en inmiddels vakkenis opgedaan |
Doel: overweging | Waarom eigenlijk? | Waarom eigenlijk? | Redenen voor of tegen | Redenen voor, tegen, ook van enkele alternatieven | De overweging maakt deel uit van de roadmap of life |
Presentatie | Onvolledig | Ontbrekende delen | Alle delen afgevinkt | Je kunt zien dat deze keuze passend is | Wijze van presenteren zet een nieuwe standaard |
Stem en Lichaam | Gauw klaar | Langer aan het woord dan bij de dia past | Boodschap komt redelijk over | Enthousiast over de keuze | Quizmaster |